Қазіргі қоғамда адам құқықтары мен еркіндігі ең басты құндылықтардың бірі болып табылады
Қазіргі қоғамда адам құқықтары мен еркіндігі ең басты құндылықтардың бірі болып табылады. Мемлекеттің негізгі міндеті – өз азаматтарының өмірі мен қауіпсіздігін қорғау, олардың құқықтарын сақтау. Бірақ, өкінішке орай, кейбір адамдар осы құндылықтарды бұзып, адамшылыққа және балаларға қарсы қылмыстарға барады. Мұндай қылмыстар қоғамның тыныштығын бұзып қана қоймай, моральдық және этикалық құндылықтарды да ауыр соққыға алады. Бұл жағдайда заңның қаталдығы мен әділдігі аса маңызды болып табылады.
Мемлекеттілікке, адамшылыққа және балаларға қарсы қылмыс жасаған адамдарға қатысты заңмен белгіленген барынша қатал жаза өте орынды. Біріншіден, мемлекет өзінің азаматтарын қорғау үшін барынша тиімді шараларды қабылдауға міндетті. Адам өмірі, оның ар-ұжданы, құқықтары – мемлекеттің ең басты қорғауға тиіс құндылықтары. Бұл құндылықтарды бұзған адам қоғамға қауіпті болып табылады және осындай қылмыскерге ең ауыр жазаның тағайындалуы қылмыстың қоғамға тигізетін зиянын жоюдың бірден-бір жолы.
Екіншіден, балаларға қарсы жасалған қылмыстарды жеңілдетуге болмайды. Балалар – бұл болашақтың негізі, олар мемлекеттің барлық үмітін өздеріне артқан, таза, қорғауды қажет ететін жандар. Балаларға қарсы жасалған қылмыс – бұл қоғамның ең үлкен қатерлерінің бірі. Мұндай әрекеттерді заң бойынша барынша қатал жазалау қажеттілігі даусыз. Өйткені, бұл жаза қылмыскердің өз әрекеттерінің ауырлығын түсініп, қоғамға келтірген зиянын өтеген жағдайда ғана әділетті болады.
Үшіншіден, қоғамда жаза мен жазалау әділдігін қамтамасыз ету үшін ешқандай ақтау немесе жазаны жеңілдететін мән-жайлар қолданылмауы тиіс. Кейде қылмыскерлердің жас, әлеуметтік жағдайы немесе психологиялық күйі сияқты себептер жазаны жеңілдету үшін пайдаланылуы мүмкін. Алайда бұл жағдайда барлық адам құқықтарының сақталуы мен мемлекеттің міндеті назарға алынуы қажет. Қоғам өзіне қарсы қылмыс жасағандарды қорғауға емес, оларды әділ жаза арқылы тәрбиелеуге және алдын алу шараларын күшейтуге міндетті.
Мемлекеттілікке, адамшылыққа және балаларға қарсы жасалған қылмыстарға қатысты жазаның қатал болуы – бұл мемлекеттің қоғам алдындағы жауапкершілігінің көрінісі. Жазаны жеңілдету немесе ақтау мақсатындағы әрекеттер қоғамның моральдық негіздерін бұзады және келешекте осындай қылмыстардың жасалуының алдын алу мүмкіндіктерін әлсіретеді. Тек әділ әрі қатал жаза арқылы ғана біз өз қоғамымыздың қауіпсіздігін және әділеттілігін қамтамасыз ете аламыз.
Сауле Рашидова.