Қазіргі уақытта денсаулық сақтау саласында адамдардың өмір сапасын жақсартуға бағытталған түрлі шаралар мен заңнамалық түзетулер қабылданып жатыр

Қазіргі уақытта денсаулық сақтау саласында адамдардың өмір сапасын жақсартуға бағытталған түрлі шаралар мен заңнамалық түзетулер қабылданып жатыр. Бұл мәселелердің бірі – темекі өнімдері мен әсіресе, жаңа буын темекі өнімдері, оның ішінде вейптер мен түтінсіз темекілердің таралуы. Соңғы жылдары әлемде және Қазақстанда темекі өнімдерінің қауіпсіздігі мен денсаулыққа зияны туралы пікірталастар жиі қозғалуда. Осы тұрғыдан алғанда, вейптер мен түтінсіз темекі өнімдеріне қатысты қабылданған тыйым салу бойынша түзетулердің маңызы өте зор.
Темекі өнімдері мен олардың жаңа түрлері – вейптер мен түтінсіз темекілер адамдардың денсаулығына үлкен қауіп төндіреді. Вейптер, яғни электронды темекілер, соңғы жылдары жастар арасында кең таралып, денсаулыққа зиянды әсерлерінің бар екенін көптеген зерттеулер дәлелдеді. Вейптердегі химиялық қоспалар мен никотин адамның өкпесіне зиян келтіріп, жүрек-қан тамырлары ауруларын туғызуы мүмкін. Осыған орай, көптеген елдерде бұл өнімдерге қатысты заңнамалық шектеулер енгізіліп, арнайы ережелер қабылданған.
Қазақстанда да вейптер мен түтінсіз темекі өнімдеріне қатысты бірқатар түзетулер мен тыйым салу шаралары қабылданды. 2020 жылы Қазақстанда «Темекі өнімдеріне және олардың құрамдас бөліктеріне салық салу туралы» заңға түзетулер енгізілді. Бұл заң бойынша вейптер мен электронды темекілерді сату және қолдану, әсіресе жастар арасында, қатты шектелді. Сонымен қатар, елімізде темекі өнімдерін жарнамалауға және таратуға қатысты заңдарға да қатаң тыйым салынды. Мұның бәрі халықтың денсаулығын қорғау мақсатында қабылданған шаралар болып табылады.
Вейптер мен түтінсіз темекі өнімдеріне тыйым салу мәселесі тек құқықтық тұрғыдан ғана емес, әлеуметтік және психологиялық аспектіде де маңызды. Жастар арасында вейптерді қолдану көбейіп барады, ал олардың денсаулыққа тигізетін ұзақ мерзімді әсері әлі толық зерттелмеген. Бұл өнімдердің жарнамалары мен таралуы көбінесе жастардың осы зиянды әдетке бейімделуіне себеп болып отыр. Жастарды вейптер мен түтінсіз темекі өнімдерінен қорғау үшін білім беру және ақпараттық кампаниялар да маңызды рөл атқарады. Мұндай кампаниялар арқылы жастарға вейптер мен темекі өнімдерінің зиянын түсіндіру және олардың дұрыс таңдау жасауына ықпал ету қажет.
Сонымен қатар, денсаулық сақтау жүйесінің бұл мәселеге қатысты жұмысы да арта түсуде. Вейптер мен түтінсіз темекі өнімдерінің зияны туралы ғылыми зерттеулер мен статистикалық мәліметтерді халық арасында кеңінен тарату керек. Денсаулық сақтау министрлігі мен басқа да мемлекеттік органдар бұл өнімдердің қауіптілігі туралы ақпарат беріп, профилактикалық шараларды жүзеге асыруы қажет.
Қорытындылай келе, вейптер мен түтінсіз темекі өнімдеріне тыйым салу бойынша қабылданған түзетулер – қоғам үшін маңызды әрі қажетті қадам. Бұл шаралар халықтың денсаулығын қорғауға, әсіресе жастардың болашағын сақтауға бағытталған. Вейптер мен темекі өнімдеріне қатысты қабылданған заңдар мен шектеулердің әсері көп ұзамай өз нәтижесін беріп, қоғамдағы темекі шегу мәселесін шешуге ықпал етуі тиіс.

Еркебулан Молдашов.