Әділетті Қазақстан құрудағы сот және құқық қорғау жүйесінің рөлі

«Еліміздің сот және құқық қорғау жүйелері Әділетті Қазақстан құрудағы қоғамдық сұранысқа сай реформалануда» деген тұжырым – қазіргі Қазақстанның дамуына тән маңызды басымдықтардың бірі. Сот, прокуратура және полиция сынды мемлекеттік институттардың тиімді жұмыс істеуі қоғамдағы әділеттілік принциптерін жүзеге асыруға және халықтың билікке деген сенімін арттыруға негіз болады.
Қазақстанның құқық қорғау жүйесінде реформалардың басты мақсаты – заңның үстемдігін қамтамасыз ету. Бүгінде ел азаматтарының құқығы мен бостандығын қорғау мемлекеттік саясаттың негізіне айналды. «Заң бәріне бірдей, оған барлығы сөзсіз бағынады» деген қағида барлық азаматтардың теңдігін көрсетеді. Бұл қағида әділетті қоғам құруда басты рөл атқарады, себебі заңның әмбебаптығы мен әділдігі әлеуметтік тұрақтылықты сақтаудың негізі болып табылады.
Сонымен қатар, заңнамалық қайшылықтарды азаматтардың пайдасына түсіндіру принципі – адам құқығын қорғаудағы озық қадам. Құқықтық нормалардың түсінікті әрі әділ болуы әрбір адамның заң алдында қорғалатынына кепілдік береді. Бұл – мемлекеттің халыққа деген құрметінің нақты көрінісі. Әрбір адамның ар-намысы, қадір-қасиеті және заңды мүдделерінің құрметтелуі әділеттілікке бағытталған мемлекеттің дамуын көрсетеді.
Сот жүйесінің тәуелсіздігі реформалардың маңызды бөлігі болып табылады. Егер сот жүйесі әділ әрі бейтарап жұмыс істесе, қоғамдағы әлеуметтік шиеленістер азайып, азаматтардың билікке деген сенімі нығаяды. Прокуратура мен полицияның қызметі де осы мақсатқа бағытталған: азаматтардың құқығы бұзылса, оларды қалпына келтіру, қылмыстың алдын алу және құқықтық тәртіпті сақтау.
Қазақстанда қолға алынған реформалар тек құқықтық саланы қамтып қана қоймай, халықтың менталитеті мен құқықтық мәдениетін жаңғыртуға бағытталған. Әділетті қоғам құру үшін тек мемлекеттік органдардың жұмысын жетілдіру жеткіліксіз; сонымен қатар әрбір азаматтың заңға деген құрметі мен жауапкершілігін арттыру қажет. Бұл тұрғыда құқықтық білім мен азаматтардың өз құқықтарын білуі маңызды.
Қорытындылай келе, сот және құқық қорғау жүйесіндегі реформалар – Әділетті Қазақстан құру жолындағы маңызды қадам. Бұл реформалар тек азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауға ғана емес, сондай-ақ қоғамда әділеттілік пен заң үстемдігін қамтамасыз етуге бағытталған. Әрбір азаматтың қадір-қасиеті мен мүдделері құрметтелетін қоғам – бұл нағыз әділетті елдің болашағы.

Асель Абдырайымова.